حذف نشان شیر و خورشید از بعضی تیرهای قدیمی برقِ تهران
تاریخ انتشار: ۱۱ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۹۴۰۱۱۰
حذف نشانههای قدیم در کوچه پس کوچههای شهر، این بار گریبان تیر برقهای تهرانِ قدیم را گرفته است؛ نشانههایی که هرچند این روزها کمتر کسی به آنها توجه دارد، ولی همین لکههای هر چند کوچک، تاریخی را روایت میکنند و از میراث فرهنگی و ملی است.
هر چند تعداد زیادی از تیربرقهای تهران در طول سالهای گذشته با تیربرقهای سیمانی ساده و جدید تعویض شدهاند، اما هنوز تیربرقهای قدیمیتر که بدنهی پایینیشان طرحهای قدیمی دارند، در برخی از کوچهها و خیابانها جا خوش کردهاند؛ تیربرقهایی با طرح «شیر و خورشید» که به دلیل نوع ساخت بدنهی پایینی معمولا نشان آنها مخدوش شده یا حتی آن بخش سیمانی به طور کامل از بدنهی تیر جدا شدهاند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
منطقههای قدیمیتر و بافتهای تاریخی بیشتر با این لکههای تاریخی مواجهند، چه در اودلاجان و چه محلههای قدیمی تهران. خیابان فلسطین یا خیابان کاخ قدیمی و کوچههای اطرافش در منطقه 11 شهرداری تهران هم یکی از همین منطقهها است که هنوز برخی از تیربرقهای قدیمی در آن تغییر نکردهاند، هر چند بخش پایینی باقی ماندهها هم معمولا با رنگ یا ابزارهای تیز مخدوش شدهاند، اما طرح و بدنهی باقی مانده از تیربرقها در خیابانهای این منطقهها نشان میدهد که تعداد زیادی از آنها نیز این تزئینات منحصربهفرد را داشتهاند و به مرور تحت هر شرایطی از بین رفتهاند
تیر برق با نشان شیر و خورشید در منطقهی ۱۱ تهران در خیابان شهید وحید نظری همیشه به چشم میآمد، لکهای تاریخی که در دو روز گذشته (احتمالا هشتم آذر) از جای خود کنده شده و هنوز کف خیابان به خاطر نبودنش سوراخ است.
البته تخریب حسینیهی قدیمی با تزیینات گچبری در همین خیابان به عنوان نشانه دیگری از خاطرات تهران قدیم، در روزهای نخست آذرماه قدمِ دیگری از حذف نشانههای تاریخی تهران قدیم بود، اما از سوی دیگر این اتفاق بیتوجهی میراث فرهنگی به این نشانهها که هر کدام خاطراتِ جمعی تهران قدیم را به دوش میکشند هم نشان میدهد.
جالب آنکه گودبرداری این حسینیه با تعداد قابل توجهی کامیون، در شبی انجام شد که طبق اعلانهای رسمی، حضور کامیونها در تهران با هوای آلودهی سطح خطرناک، ممنوع بود!
حذف تیر برقهای قدیمی در تهران، بیتوجهی دستگاههای دیگر را نیز در این اتفاق دخیل میکند، شهرداری یا ادارهی برقِ منطقه هم میتوانند در آن دخیل باشند، اما یکی از مهمترین نکاتی که معمولا ذهن را به سمت خود میبرد، وجود نشان شیر و خورشید روی بدنهی آنهاست.
هر چند با قرار دادن علامت «شیر و خورشید» روی پرچم ایران قبل از انقلاب اسلامی، برخی آن را نمادِ حکومت پهلوی میدانند، اما کمتر کسی تا کنون به تاریخچهی استفاده از شیر و خورشید توجه کرده است.
نشانی که از زمان فتحعلی شاه قاجار رواج پیدا کرد؛ در آن زمان «ملا احمد نراقی»، - مجتهد شیعه و متخصّص در علوم اسلامی - پیشنهاد کرد که نماد شیر خورشید را به نشانهی شیر؛ مظهر حضرت علی(ع)، شمشیر؛ نماد شمشیر علی(ع) یعنی ذوالفقار و خورشید؛ به نشانهی خورشید نبوت و اتحاد شیعه و سنی برای پرچم ایران به کار برند و آن را رواج داد.
ضمن آنکه قاعدتا اگر دوره خاصی از زمامداری کشور، مقبول آیندگان نیست، دلیلی موجه نمیشود که نشانههای آن دوران را از بین ببریم، چراکه در غیر این صورت، بزرگان کشور در اوایل پس از پیروزی انقلاب، نباید مانع تخریب تخت جمشید، بهعنوان نماد دورانی از سلطنت شاهان میشدند.
حتی در اوایل دهه ۹۰ نیز، حجتالاسلام والمسلمین علی یونسی - دستیار ویژه رییسجمهور - در یک سخنرانی گفته بود: «...عدهای خیال میکردند نماد شیر و خورشید یک نماد سلطنتی است اما اینگونه نیست. شیر نماد حضرت علی(ع) و خورشید نماد حضرت محمد(ص) است و تنها تاجش مربوط به شاه بود. اگر به من باشد، هلال احمر را تغییر میدهم و شیر و خورشید را جایگزین آن میکنم؛ البته برای هلال احمر هم احترام قائلم.»
اسکندر مختاری طالقانی - مدیر سابق محور تاریخی فرهنگی تهران - پیش از این به گفته بود: هنوز تهران از دست نرفته است. هنوز محله رودکی، حد فاصل خیابان انقلاب تا بلوار کشاورز، محدوده حریم دانشگاه تهران و محدودهای که اکنون طرح توسعهای دانشگاه تهران در آن قرار میگیرد، شمال محور انقلاب و حتی محدوده پارک هنرمندان هنوز ساختارهای سالمی وجود دارند.
معتقدم ساختار سالم چیزی است که ساکنان اصلی در آن زندگی میکنند. در هر خانهای را که بزنید یک نفر حرفهایی دارد که به چندین کتاب خاطره تبدیل میشود. میتوان با او گفتوگو کرد، اطلاعات زیادی از آن بیرون کشید. اینها سلولهای سلامت شهرند، سلولهایی که خاطرات ساکنان شهرند. ساکنانی که در عذاب نیستند.»/ ایسنا
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۹۴۰۱۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روزگار بروبیای درشکهها | وقتی خیابانهای در سیطره درشکهها بود
همشهری آنلاین – حسن حسنزاده: نقطه عطف ورود نخستین وسیله حمل و نقل عمومی به تهران اما در دیدار یک هیئت بلندپایه انگلیسی با فتحعلیشاه قاجار رقم خورد. شهرام جبارزادگان، کارشناس حوزه حمل و نقل، در اینباره میگوید: «کالسکهای که هیئت انگلیسی به سرپرستی «سرگور اوزلی» در سال ۱۱۸۹ به فتحعلیشاه قاجار هدیه داد، نخستین وسیله حمل و نقل مدرنی بود که وارد خیابانهای تهران شد. تا پیش از آن پایتختنشینان برای جابجایی میان محلههای پنجگانه شهر از چهارپایان استفاده میکردند اما در سال ۱۲۳۰ دیگر کالسکه و درشکه به وسیلهای فراگیر در خیابانهای تهران تبدیل شده بود.»
قصههای خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
در دوران ناصرالدینشاه با مداخله دولت، درشکه به نخستین وسیله حمل و نقل عمومی تهران تبدیل شد. اردشیر آلعوض، پژوهشگر فرهنگ عامه، میگوید: «تا پیش از دوران ناصرالدینشاه، دیگر دولتهای قاجار برای خود مسئولیتی در حوزه توسعه حمل و نقل عمومی قائل نبودند. ناصرالدینشاه پس از سفر فرنگ و الگو گرفتن از کشورهای غربی، تصمیم گرفت زیرساختهای لازم را برای حمل و نقل عمومی در تهران مهیا کند. او در اولین قدم کالسکهها را به عنوان نخستین وسیله حمل و نقل عمومی وارد معابر تهران کرد و اقداماتی برای مناسبسازی و ایجاد زیرساختهای حملونقل انجام داد.»
یکی از نخستین شرکتهای درشکهرانی تهران اما سال ۱۸۹۱ (۱۲۶۹ شمسی) شروع به کار کرد. میرزا جواد خان، کارمند عالیرتبه وزارت خارجه که امتیاز راهاندازی یک شرکت درشکهرانی را از سوی دولت وقت به دست آورده بود، با تامین سرمایه لازم، ۳۰ دستگاه درشکه وارد تهران کرد و با افزایش شمار درشکهها برخی نقاط پررفت و آمد شهر به پاتوق یا ایستگاه درشکهها تبدیل شد.
علیرضا زمانی، تهرانپژوه، درباره مهمترین ایستگاههای درشکهچیها در تهران قدیم میگوید: «میدان خراسان، امامزاده حسن(ع)، میدان توپخانه، سبزه میدان و میدان سرچشمه در سالهای فعالیت درشکهها در پایتخت، شلوغترین پاتوقهای درشکهها و کالسکهها بودند. مسافران مسگرآباد و زائران شاهعبدالعظیم با پرداخت ۱۵ تا ۲۰ ریال از ایستگاه میدان خراسان به مقصد میرسیدند. در محدوده میدان توپخانه، سبزه میدان و سرچشمه درشکههای یک اسبه میایستادند که مردم معمولا آنها را برای مسافرت و یا ساعتی کرایه میکردند. این درشکهها در زمستان برای سفرهای درونشهری یک قران و پنج شاهی و برای کرایه یک ساعته هم دو قران و ده شاهی در محدوده درون شهر و یا سه قران در خارج از محدوده شهر کرایه میگرفتند.»
فعالیت کالسکهها و درشکهها با قوانین و بخشنامههای جالبی هم همراه بود؛ از جمله اینکه درشکهها و کالسکهها اجازه ورود به همه نقاط و معابر شهر را نداشتند و برای دسترسی به برخی نقاط پایتخت باید مجوز میگرفتند؛ مجوزی که شباهت زیادی با طرح ترافیک امروزی خودروها داشت.
کد خبر 848273 برچسبها محله هویت شهری همشهری محله تاریخ عمومی ایران حمل و نقل شهری